توسعه اقتصادی بهمعنای افزایش سطح درآمد و رفاه مردم و توزیع عادلانه آن و فراهمسازی بستری امن، باثبات و پرتحرک برای فعالیتهای اقتصادی است. این تعریف نتیجه فهم ما از بررسی مفاهیم و شاخصهای توسعه اقتصادی است. سطح درآمد مردمریال ازیکسو نیازمند توسعه کمّی اقتصاد است و ازسویِدیگر، نیازمند توسعه کیفی در نهادها و همچنین توزیع آن کمیت تولید شده است. در مجموع بخشی از توسعه اقتصادی مربوط به کمیتهای اقتصادی است که شامل زیرساختها، سرمایهگذاریها، و درنهایت، تولید و رشد اقتصادی در بستری با ثبات و امن میشود که کمیتهای انباشت شده قبلی و میزان انباشت جدید را نمایش میدهند. بخش دیگری از توسعه اقتصادی، مربوط به توزیع و مصرف کمیتهای تولید شده است که عادلانهبودن توزیع نتایج، شکل و نوع مصرف و نهایتاً، رفاهی که مردم از کالاهای تولید شده بهدست میآورند، را نشان میدهد.
درنهایت، بخش دیگری از توسعه اقتصادی مربوط به کیفیت محیط مطلوب اقتصادی، هم از جهت نهادی و هم، از جهت اجرایی میشود که کارآمدی فعالیتهای اقتصادی را در عین تحرک و پویایی تضمین میکند. دو بخش اول، وضعیت امروز و داشتههای اقتصادی را بیشتر موردِ توجه قرار میدهد، و بخش سوم، آینده توسعه اقتصادی را پیشبینی میکند.
برای محاسبه مفاهیم توسعه اقتصادی که در بالا به آن اشاره شد، بانک جهانی و صندوق بینالمللی پول را میتوان به عنوان دو نهاد اصلی معرفی کرد. همینطور نهادهای متعدد دیگری مانند سازمان ملل، سازمان تجارت جهانی و نهادهایی مانند سازمان بینالمللی کار، از جمله سازمانهایی هستند که بهطور مستمر شاخصهای اقتصادی تولید میکنند.
در نظریههای اقتصادی، رشد و تولید اقتصادی و همچنین اشتغال و درآمد، مبنای توسعه اقتصادی تلقی میشود. وجه کیفی توسعه اقتصادی اما چند دهه است که شهرت بیشتری یافته و در دنیای معاصر هم داگلاس نورث و عجم اغلو، از جمله معروفترین نظریهپردازان اقتصادی هستند که سعی داشتند وجه کیفی و نهادی توسعه اقتصادی را برای ترسیم مسیر آینده اقتصاد در کشورهای مختلف تبیین کنند.