شاخص جهانی رقابت‌پذیری
معرفی شاخص جهانی رقابت‌پذیری:
شاخص رقابت‌پذیری جهانی با هدف سنجش شرایط و عوامل تولید در کشورهای مختلف به‌صورت سالیانه منتشر می‌شود. این شاخص، رقابت‌پذیری را ویژگی‌ها و کیفیت‌های اقتصادی تعریف می‌کند که استفاده بهینه‌تر از عوامل تولید را امکان‌پذیر می‌کنند و سطح بهره‌وری را بالا می‌برند. رقابت‌پذیری به رشد پایدار اقتصادی کمک می‌کند و رشد پایدار اقتصادی به کاهش فقر و بهبود توسعه انسانی منجر می‌شود.
سازمان محاسبه‌کننده شاخص:
این شاخص توسط مجمع جهانی اقتصاد محاسبه می‌شود.
بهترین و بدترین کشورها در شاخص جهانی رقابت پذیری:
در جدول زیر، بهترین کشورها در شاخص رقابت‌پذیری و زیرشاخص‌های اصلی آن، بر اساس گزارش ۲۰۱۹ مجمع جهانی اقتصاد، معرفی شده‌اند. سنگاپور، هنگ‌کنگ و ایالات متحده، سه کشور برتر شاخص رقابت‌پذیری هستند. سنگاپور در بیشتر زیرشاخص‌ها در رتبه اول رقابت‌پذیری قرار دارد. در فهرست بهترین‌ها کشورها از حوزه نوردیک (فنلاند و دانمارک)، اروپای شمالی غربی (آلمان) و آسیای شرقی (ژاپن، تایوان، هنگ‌کنگ، سنگاپور، کره جنوبی و چین) قرار گرفته‌اند. از منطقه خاورمیانه نیز نام اسرائیل در زمینه پویایی کسب‌وکار و امارات متحده در زمینه کاربست فاوا، محیط توانمندساز و بازار محصول در زمره بهترین کشورها به چشم می‌خورد.
به همین شکل، پنج کشور دارای بدترین عملکرد از نظر شاخص رقابت‌پذیری و زیرشاخص‌های اصلی آن در سال ۲۰۱۹ نیز به شرح جدول زیر است. در این جدول، ایران در زمره بدترین کشورها از نظر بازار نیروی کار قرار گرفته است. در این جدول، کشورهایی از خاورمیانه (مانند یمن)، آفریقا (مانند چاد و موزامبیک) و امریکای لاتین (مانند پاراگوئه و آرژانتین) حضور دارند.
توصیف وضعیت ایران در شاخص رقابت‌پذیری:
بر اساس جدیدترین گزارش شاخص رقابت‌پذیری، ایران در سال ۲۰۱۹، نمره ۵۲.۹۷ و رتبه ۹۵ از شاخص کل را کسب کرده است.
نمودار بالا، وضعیت زیرشاخص‌های رقابت‌پذیری ایران در سال ۲۰۱۹ را در مقایسه با سنگاپور، یعنی بهترین کشور از نظر شاخص رقابت‌پذیری، نشان می‌دهد. طبق این نمودار، ایران تنها در اندازه بازار، نسبت به سنگاپور وضعیت بهتری دارد که به جمعیت کشور مربوط می‌شود. در زمینه کاربست فاوا، توانایی نوآوری، بازار کار، بازار تولید ایران تقریبا نصف نمره سنگاپور را دارد. غیر از اندازه بازار، نزدیک‌ترین عملکرد ایران به سنگاپور در زمینه بهداشت است.
روند شاخص رقابت‌پذیری در ایران:
نمودار بالا، روند تغییرات شاخص رقابت‌پذیری ایران برای دوره ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۹ را نشان می‌دهد. چون از سال ۲۰۱۷، مبنای نمره‌دهی و روش محاسبه، اندکی تغییر کرده است، منحنی سمت چپ، برای دوره ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۷ و منحنی سمت راست برای دوره ۲۰۱۷ تا ۲۰۱۹ است. طبق نمودار بالا، شاخص رقابت‌پذیری ایران روندی نوسانی دارد و پس از یک صعود از دوره ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۷ از سال ۲۰۱۸ رو به نزول گذاشته است.
شاخص جهانی رقابت‌پذیری درباره ایران چه می‌گوید؟
- به‌لحاظ جایگاه ایران در شاخص جهانی رقابت‌پذیری باید گفت ایران در گروه یک‌سوم پایانی رتبه‌بندی این شاخص قرار می‌گیرد.
- روند نمره ایران در شاخص رقابت‌پذیری جهانی از سال ۲۰۱۸ به‌طور چشمگیری نزول پیدا کرده است.
- بهترین عملکرد ایران در شاخص رقابت‌پذیری مربوط به زیرشاخص بهداشت است که نزدیک به میانگین جهانی است.
- اندازه بازار در ایران یکی از مزیت‌های ایران در رقابت‌پذیری است که البته با ضعف بازار تولید و پویا نبودن کسب و کار خیلی مثمر ثمر نبوده است.
بیشتر بخوانید: